Włocławek to jedno z najbardziej charakterystycznych miast w naszym kraju, co wynika zwłaszcza z faktu, iż to miejscowość zaliczana do najstarszych w Polsce. W wieku dziesiątym przed naszą erą prawdopodobnie kształtowała się kultura łużycka, z której wyrosło to miasto. Niegdyś na tym obszarze, mniej więcej w piątym stuleciu przed naszą erą, znajdowała się osada, jaka była centrum kultury pomorskiej.
Osada o charakterze wczesnośredniowiecznym zaś stworzona została w dziewiątym stuleciu naszej ery. Było to przy ujściu rzeki Zgłowiączki, która wpadała do Wisły. W konsekwencji tego zaczęto tam tworzyć gromadę, jaka zajmowała się wytopem żelaza, rolnictwem, myślistwem, rybołówstwem, obróbką brązu. Zaczęto także formować pierwsze kontakty handlowe. Dodatkowo stworzono gród obronny, jaki przebiegał przez rzeki, fosę oraz wał. Dzięki temu można było rozwijać osadnictwo, a z czasem tworzyć normalną miejscowość. Włocławek w dzisiejszej postaci kształtował się przez lata, ale generalnie był istotnym grodem w swym dawnym wyglądzie zwłaszcza w trakcie panowania Bolesława Chrobrego. Poza Poznaniem oraz Gnieznem stanowił kluczowy ośrodek. Wspierał króla oraz opierał się przede wszystkim na dość dużej liczebności jak na owe czasy wojsk. Było tam 800 pancernych a także 2 tysiące tarczowników.
Włocławek stanowił istotną miejscowość polityczną w swym charakterze, a także ośrodek administracyjny w trakcie rządów Kazimierza Odnowiciela, co nastąpiło w latach 1034 – 1038. Warto dodać, że w ramach podziału terytorialnego, jaki wynikał w związku z rządami Bolesława Krzywoustego, opisywany rejon trafił w granice terytorialne Księstwa mazowieckiego.